Ali Məhkəmənin qərarı: İşəgötürən şöbə rəisini Əmək Məcəlləsinin 47-ci maddəsinin "f" bəndi ilə müddətli işə götürə bilər?

Əmək Məcəlləsinin 47-ci maddəsinin “f” (tərəflərin hüquq bərabərliyi prinsipinə əməl edilməklə onların qarşılıqlı razılığı ilə) bəndi ilə bağlanan əmək müqaviləsi ilə bağlı digər bir məhkəmə iddiası üzrə maraqlı nümunəni, praktiki baxımdan əhəmiyyətli olması səbəbindən, təqdim edirik.
Nümunə: İşçi xx.xx.2019-cu il tarixli müddətli əmək müqaviləsi ilə dövlət qurumunun X şöbəsinin rəisi vəsifəsinə qəbul edilib. Sonradan müqavilənin müddəti xx.xx.2019-cu il tarixli əmrlə xx.xx.2020-ci il tarixədək, xx.xx.2020-ci il tarixli əmrlə isə xx.xx.2020-ci il tarixədək uzadılıb. İşəgötürənin xx.xx.2021-ci il tarixli, 05-X nömrəli əmri ilə iddiaçı ilə bağlanmış əmək müqaviləsinə həmin tarixdən Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsinin 68-ci maddəsinin 2-ci hissəsinin “b” bəndinə (əmək müqaviləsinin müddətinin qurtarmasına) əsasən xitam verilib.
Məhkməyə müraciət edən işçi iddia qaldırıb ki, müddətli əmək müqaviləsi imzalanarkən Əmək Məcəlləsinin 47-ci maddəsinin “f” bəndinə istinad olunması əmək qanunvericiliyinin tələblərinə ziddir.
Məhkəmənin mövqeyi belə olub ki, müddətli əmək müqaviləsi bağlanan hallarından biri də tərəflərin hüquq bərabərliyi prinsipinə əməl edilməklə onların qarşılıqlı razılığıdır (47-ci maddənin f bəndi) və tərəflərin hüquq bərabərliyi əsasında bağlanmış müddətli müqavilənin hazırkı halda müddətsiz müqavilə ilə əvəz edilməsi yolverilməzdir. Çünki ilk dəfə müqavilə bağlayan zaman tərəflər bərabər imkanlara malik olub və işəgötürən tərəfindən müddətli əmək müqaviləsi ilə işə götürülməsinə işçinin etiraz etmək imkanı olsa da, bunu etməyib. Tərəflər arasında əmək münasibətləri fasiləsiz olaraq 5 ildən artıq müddətə davam etməyib ki, avtomatik müddətsiz olsun.
Məhkəmənin yanaşmasına görə, işçi ilə ilk dəfə (müddətli) əmək müqaviləsi bağlayarkən onun işəgötürəndən heç bir asılılığı yox idi, habelə o, bundan öncə müddətsiz müqavilə bağlanılmış işçi statusunda da olmayıb. Belə olan halda, işçi ilə əmək müqaviləsinin müddətli bağlanması hüquq bərabərliyi prinsipinin pozulması kimi qiymətləndirilə bilməz. Çünki müddətli əmək müqaviləsi rəsmiləşdirilənədək işəgötürənin həmin müqaviləni ümumiyyətlə bağlamamaq imkanı olduğu kimi tərəflərin qarşılıqlı razılığı əssında müqaviləni müəyyən müddətə bağlamaq hüququ da var idi. Ona görə də işçinin iddiasında göstərdiyi hallar tərəflərin hüquq bərabərliyinin pozulması kimi qiymətləndirilə bilməz.