YENİ DƏYİŞİKLİK! Gəlir və xərcin uçotunun aparılmaması ilə bağlı olan 58.8.3-cü maddə niyə ləğv edildi?
YENİ DƏYİŞİKLİK! Gəlir və xərcin uçotunun aparılmaması ilə bağlı olan 58.8.3-cü maddə niyə ləğv edildi?

Vergi Məcəlləsinin 58.8-ci maddəsi ilə bağlı iki dəyişiklik həyata keçirilib. Birinci dəyişiklik ondan ibarətdir ki, Vergi Məcəlləsinin 58.8-ci maddəsinin birinci abzasından “bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş qaydada gəlirlərin və xərclərin uçotu aparılmadıqda” sözləri çıxarılıb. İkinci dəyişiklik isə ondan ibarətdir ki, Vergi Məcəlləsinin 58.8.3-cü maddəsi ləğv edilib. Maddədə qeyd edilirdi ki, bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş qaydada gəlirlərin və xərclərin uçotu aparılmadıqda – alıcıya rəsmiləşdirilməyən xərclərin 20 faizi miqdarında maliyyə sanksiyası tətbiq edilir.
Mİsal. Vergi orqanı 2023-cü il tarixdə həyata keçirdiyi vergi nəzarəti tədbirləri zamanı vergi ödəyicisinin təqdim etdiyi 30 000 manatlıq malların alış sənədinin olmadığını müəyyən edib. Bu zaman vergi orqanı tərəfindən həmin malların alış qiyməti müəyyənləşdirildikdən sonra 20 faiz məbləğində maliyyə sanksiyası tətbiq edilirdi.
Vergi Məcəlləsinin 58.8.3-cü maddəsinin ləğvi bəzi həmkarlarımda fikir formalaşdıra bilərdi ki, artıq xərclərin olmamasına görə maliyyə sanksiyası da tətbiq edilməyəcək. Amma Vergi Məcəlləsinin 58.8.3-cü maddəsinin ləğvinin səbəbi odur ki, vergi orqanı xərcin təsdiqedici sənədləri olmadığı halda həmin xərcləri tanımayacaq. Bununla bağlı Vergi Məcəlləsinin 108-ci maddəsinə əlavə edilən dəyişikliyə əsasən, gəlirdən çıxılan xərclər qanunla müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməlidir. Qanunla müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməyən xərclərin gəlirdən çıxılmasına yol verilmir. Bu səbəbdən də Qanunla müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməyən xərclərin gəlirdən çıxılmasına yol verilmədiyi üçün həmin xərclərə görə maliyyə sanksiyası tətbiq edilməsi də Məcəllədə nəzərdə tutulmur.
Son dəyişikliyədək vergi orqanı tərəfindən alışı rəsmiləşdirilməyən mallara görə vergi ödəyicisinə 20 faiz maliyyə sanksiyası tətbiq edildiyi üçün həmin malların dəyəri gəlirdən çıxılan xərclərə aid edilirdi. 1 yanvar 2024-cü il tarixdən sonra alışı rəsmiləşdirilməyərək təqdim edilən mallara görə maliyyə sanksiyası tətbiq edilmədiyindən, həmin malların dəyərinin gəlirdən çıxılan xərclərə aid edilməsi də baş verməyəcək.
Qeyd edək ki, növbəti səhifələrdə Vergi Məcəlləsinə 108.1-ci maddəsinə əlavə edilən dəyişiklik haqqında daha geniş məlumat verilib.

Vergi Məcəlləsinin 58.8-ci maddəsi ilə bağlı iki dəyişiklik həyata keçirilib. Birinci dəyişiklik ondan ibarətdir ki, Vergi Məcəlləsinin 58.8-ci maddəsinin birinci abzasından “bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş qaydada gəlirlərin və xərclərin uçotu aparılmadıqda” sözləri çıxarılıb. İkinci dəyişiklik isə ondan ibarətdir ki, Vergi Məcəlləsinin 58.8.3-cü maddəsi ləğv edilib. Maddədə qeyd edilirdi ki, bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş qaydada gəlirlərin və xərclərin uçotu aparılmadıqda – alıcıya rəsmiləşdirilməyən xərclərin 20 faizi miqdarında maliyyə sanksiyası tətbiq edilir.
Mİsal. Vergi orqanı 2023-cü il tarixdə həyata keçirdiyi vergi nəzarəti tədbirləri zamanı vergi ödəyicisinin təqdim etdiyi 30 000 manatlıq malların alış sənədinin olmadığını müəyyən edib. Bu zaman vergi orqanı tərəfindən həmin malların alış qiyməti müəyyənləşdirildikdən sonra 20 faiz məbləğində maliyyə sanksiyası tətbiq edilirdi.
Vergi Məcəlləsinin 58.8.3-cü maddəsinin ləğvi bəzi həmkarlarımda fikir formalaşdıra bilərdi ki, artıq xərclərin olmamasına görə maliyyə sanksiyası da tətbiq edilməyəcək. Amma Vergi Məcəlləsinin 58.8.3-cü maddəsinin ləğvinin səbəbi odur ki, vergi orqanı xərcin təsdiqedici sənədləri olmadığı halda həmin xərcləri tanımayacaq. Bununla bağlı Vergi Məcəlləsinin 108-ci maddəsinə əlavə edilən dəyişikliyə əsasən, gəlirdən çıxılan xərclər qanunla müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməlidir. Qanunla müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməyən xərclərin gəlirdən çıxılmasına yol verilmir. Bu səbəbdən də Qanunla müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməyən xərclərin gəlirdən çıxılmasına yol verilmədiyi üçün həmin xərclərə görə maliyyə sanksiyası tətbiq edilməsi də Məcəllədə nəzərdə tutulmur.
Son dəyişikliyədək vergi orqanı tərəfindən alışı rəsmiləşdirilməyən mallara görə vergi ödəyicisinə 20 faiz maliyyə sanksiyası tətbiq edildiyi üçün həmin malların dəyəri gəlirdən çıxılan xərclərə aid edilirdi. 1 yanvar 2024-cü il tarixdən sonra alışı rəsmiləşdirilməyərək təqdim edilən mallara görə maliyyə sanksiyası tətbiq edilmədiyindən, həmin malların dəyərinin gəlirdən çıxılan xərclərə aid edilməsi də baş verməyəcək.
Qeyd edək ki, növbəti səhifələrdə Vergi Məcəlləsinə 108.1-ci maddəsinə əlavə edilən dəyişiklik haqqında daha geniş məlumat verilib.