Belirli süreli iş sözleşmesinin bitiminden sonra işveren ihbar süresine uyarak işçiyi işten çıkarabilir mi?
Belirli süreli iş sözleşmesinin bitiminden sonra işveren ihbar süresine uyarak işçiyi işten çıkarabilir mi?
İş Kanunu'nun 73'üncü maddesinin birinci kısmının ilk cümlesinde, belirli süreli iş sözleşmesinin, süresi dolduğunda sona erdiği belirtiliyor. Maddenin gereklerinden de anlaşılacağı üzere belirli süreli iş sözleşmesi, sürenin bitiminden önce veya sonra feshedilemez.
Örnek. İşveren, 10 Ocak 2024'te çalışanla 8 aylık bir iş sözleşmesi imzaladı. Sözleşme süresi 10 Eylül 2024'te sona erecektir.
İlk durum. İşveren veya çalışan, 1 Eylül'de iş sözleşmesinin feshedildiğini karşı tarafa bildirdi. Ancak çalışan, yurt dışına seyahati nedeniyle iş sözleşmesinin 10 Eylül'de değil, 6 Eylül'de feshedilmesini talep ediyor. Bu durumda işveren, belirli süreli iş sözleşmesinin feshine dayanarak iş sözleşmesini feshedemez. Çünkü mevzuatın gereklerine göre belirli süreli iş sözleşmesinin sürenin bitiminde feshedilmesi gerekmektedir. Bahsettiğimiz gibi çalışanın iş sözleşmesi 10 Eylül'de sona eriyor.
İkinci durum. İşveren, 10 Ağustos 2024 tarihinde işçiye, sürenin dolması nedeniyle iş sözleşmesinin 10 Eylül 2024 tarihinde feshedileceğini bildirir. Belirtmek gerekir ki İş Kanunu'nun 73. maddesinde "belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin bitiminden en az bir hafta önce" ifadesi kullanıldığından 1 ay önceden ihbarda bulunulmasında bir ihlal bulunmamaktadır. Diyelim ki işveren fesih tarihini unutuyor ve çalışanın iş sözleşmesini 10 Eylül 2024 tarihinde değil, 11 Eylül 2024 tarihinde feshediyor. Bu durumda işveren iş kanununun gereklerini ihlal etmiş olur. Örneğimizde belirli süreli iş sözleşmesi sona erme tarihinde sona ermediği için sözleşme 8 ay süreyle tekrar uzatılabilmektedir.
Son duruma farklı yaklaşımlar da var. Bazı uzmanlar, işveren ve çalışanın İş Kanunu hükümlerine uygun olarak birbirlerine bildirimde bulunması halinde, iş sözleşmesinin feshine ilişkin teknik sürecin, sözleşmenin bir önceki döneme kadar uzatılmasına esas olamayacağı görüşündedir. Ayrıca işçi, iş sözleşmesinin süresinin uzatılmadığını işverene bildirmesi halinde, sürenin bitiminden sonraki iş gününde işe gitmeme hakkına sahiptir.
İş Kanunu'nun 73'üncü maddesinin birinci kısmının ilk cümlesinde, belirli süreli iş sözleşmesinin, süresi dolduğunda sona erdiği belirtiliyor. Maddenin gereklerinden de anlaşılacağı üzere belirli süreli iş sözleşmesi, sürenin bitiminden önce veya sonra feshedilemez.
Örnek. İşveren, 10 Ocak 2024'te çalışanla 8 aylık bir iş sözleşmesi imzaladı. Sözleşme süresi 10 Eylül 2024'te sona erecektir.
İlk durum. İşveren veya çalışan, 1 Eylül'de iş sözleşmesinin feshedildiğini karşı tarafa bildirdi. Ancak çalışan, yurt dışına seyahati nedeniyle iş sözleşmesinin 10 Eylül'de değil, 6 Eylül'de feshedilmesini talep ediyor. Bu durumda işveren, belirli süreli iş sözleşmesinin feshine dayanarak iş sözleşmesini feshedemez. Çünkü mevzuatın gereklerine göre belirli süreli iş sözleşmesinin sürenin bitiminde feshedilmesi gerekmektedir. Bahsettiğimiz gibi çalışanın iş sözleşmesi 10 Eylül'de sona eriyor.
İkinci durum. İşveren, 10 Ağustos 2024 tarihinde işçiye, sürenin dolması nedeniyle iş sözleşmesinin 10 Eylül 2024 tarihinde feshedileceğini bildirir. Belirtmek gerekir ki İş Kanunu'nun 73. maddesinde "belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin bitiminden en az bir hafta önce" ifadesi kullanıldığından 1 ay önceden ihbarda bulunulmasında bir ihlal bulunmamaktadır. Diyelim ki işveren fesih tarihini unutuyor ve çalışanın iş sözleşmesini 10 Eylül 2024 tarihinde değil, 11 Eylül 2024 tarihinde feshediyor. Bu durumda işveren iş kanununun gereklerini ihlal etmiş olur. Örneğimizde belirli süreli iş sözleşmesi sona erme tarihinde sona ermediği için sözleşme 8 ay süreyle tekrar uzatılabilmektedir.
Son duruma farklı yaklaşımlar da var. Bazı uzmanlar, işveren ve çalışanın İş Kanunu hükümlerine uygun olarak birbirlerine bildirimde bulunması halinde, iş sözleşmesinin feshine ilişkin teknik sürecin, sözleşmenin bir önceki döneme kadar uzatılmasına esas olamayacağı görüşündedir. Ayrıca işçi, iş sözleşmesinin süresinin uzatılmadığını işverene bildirmesi halinde, sürenin bitiminden sonraki iş gününde işe gitmeme hakkına sahiptir.