Ödenmeyen tutar için vergi talep edilirse, girişimci ne yapmalıdır?
Ödenmeyen tutar için vergi talep edilirse, girişimci ne yapmalıdır?

Azerbaycan’da özel sektörün gelişimi yönünde düzenli olarak adımlar atılmaktadır. Ancak girişimciler için bazı sorunlar hâlâ devam etmektedir.
Son dönemde girişimcilerin en çok karşılaştığı sorunlardan biri, müşterilerin ödemelerini geciktirmesidir. Çoğu durumda işi gerçekleştiren taraf, sözleşmeye uygun olarak yükümlülüklerini yerine getirir ve gereken işi tamamlar. Ancak müşteri tarafından ödemenin yapılması bazen aylarca gecikmektedir.
Böyle bir durumda elbette vergi yükümlülüklerini yerine getirmek gerekir. Kanuna göre, ödeme işlemi gerçekleştiği anda vergi hesaplanır ve girişimci bunu zamanında ödemek zorundadır. Bu nedenle kasaya para gelse bile, vergi derhal talep edilir. Girişimci, henüz tahsil etmediği tutar üzerinden vergi ödemek zorunda kalır. Bu durum, girişimcinin mali istikrarını ciddi şekilde etkiler. Nakit akışı bozulur, diğer yükümlülükleri yerine getirmek zorlaşır ve çalışan maaş fonu ile günlük harcamalar risk altına girer.
Peki girişimciler için bu durumdan çıkış yolu nedir?
Anar Bayramov konuya açıklık getirdi. Ona göre, bu durum için yasal bir çözüm yolu vardır:
“Vergi mevzuatı bu konuda girişimcilere belirli imkanlar sunmaktadır. Vergi Kanunu’nun 85. maddesine göre, vergi mükellefi, vergi dairesine başvurarak borcun ertelenmesini veya taksitlendirilmesini talep edebilir. Vergi yükümlülüklerinin yerine getirilme sürelerinin belirli durumlarda değiştirilebileceğini de göz önünde bulundurmalıyız.”
Peki bu durumlar nelerdir?
1. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin “Devlet Satın Almaları Hakkında” Kanunu’na uygun olarak devlet siparişlerinin yerine getirilmesiyle ilgili olarak, müşterinin borçlu olduğunu doğrulayan bir belge sunulması halinde;
2. Mükellef tarafından yalnızca mevsimlik nitelikteki malların teslimi, işlerin yapılması veya hizmetlerin sunulması söz konusu olduğunda;
3. Doğal afetler veya tehlike potansiyeli yüksek tesislerde meydana gelen olaylar nedeniyle mükellefe zarar gelmesi halinde;
4. Vergi borcunu toplu olarak ödemesi durumunda mükellefin iflas riski olması veya mükellefin borcu tek seferde ödeme imkanının bulunmaması hâlinde.
Tüm bu durumlar göz önünde bulundurularak, vergi yükümlülüğünün yerine getirilme süresi girişimcinin tercihine bağlı olarak uzatılabilir. Örneğin girişimciye 6 aydan uzun olmayan bir süre erteleme verilebilir. Ayrıca, vergi dairesi ile mükellef arasında kararlaştırılmış bir ödeme planına göre 1 yıldan uzun olmamak üzere taksitlendirme hakkı tanınabilir. Bu mekanizma, girişimciye vergi borcunu tek seferde ödemek yerine taksitler halinde ödeme imkanı sağlar. Sonuç olarak, girişimcinin mali sıkıntısı ortadan kaldırılmış olur.”

Azerbaycan’da özel sektörün gelişimi yönünde düzenli olarak adımlar atılmaktadır. Ancak girişimciler için bazı sorunlar hâlâ devam etmektedir.
Son dönemde girişimcilerin en çok karşılaştığı sorunlardan biri, müşterilerin ödemelerini geciktirmesidir. Çoğu durumda işi gerçekleştiren taraf, sözleşmeye uygun olarak yükümlülüklerini yerine getirir ve gereken işi tamamlar. Ancak müşteri tarafından ödemenin yapılması bazen aylarca gecikmektedir.
Böyle bir durumda elbette vergi yükümlülüklerini yerine getirmek gerekir. Kanuna göre, ödeme işlemi gerçekleştiği anda vergi hesaplanır ve girişimci bunu zamanında ödemek zorundadır. Bu nedenle kasaya para gelse bile, vergi derhal talep edilir. Girişimci, henüz tahsil etmediği tutar üzerinden vergi ödemek zorunda kalır. Bu durum, girişimcinin mali istikrarını ciddi şekilde etkiler. Nakit akışı bozulur, diğer yükümlülükleri yerine getirmek zorlaşır ve çalışan maaş fonu ile günlük harcamalar risk altına girer.
Peki girişimciler için bu durumdan çıkış yolu nedir?
Anar Bayramov konuya açıklık getirdi. Ona göre, bu durum için yasal bir çözüm yolu vardır:
“Vergi mevzuatı bu konuda girişimcilere belirli imkanlar sunmaktadır. Vergi Kanunu’nun 85. maddesine göre, vergi mükellefi, vergi dairesine başvurarak borcun ertelenmesini veya taksitlendirilmesini talep edebilir. Vergi yükümlülüklerinin yerine getirilme sürelerinin belirli durumlarda değiştirilebileceğini de göz önünde bulundurmalıyız.”
Peki bu durumlar nelerdir?
1. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin “Devlet Satın Almaları Hakkında” Kanunu’na uygun olarak devlet siparişlerinin yerine getirilmesiyle ilgili olarak, müşterinin borçlu olduğunu doğrulayan bir belge sunulması halinde;
2. Mükellef tarafından yalnızca mevsimlik nitelikteki malların teslimi, işlerin yapılması veya hizmetlerin sunulması söz konusu olduğunda;
3. Doğal afetler veya tehlike potansiyeli yüksek tesislerde meydana gelen olaylar nedeniyle mükellefe zarar gelmesi halinde;
4. Vergi borcunu toplu olarak ödemesi durumunda mükellefin iflas riski olması veya mükellefin borcu tek seferde ödeme imkanının bulunmaması hâlinde.
Tüm bu durumlar göz önünde bulundurularak, vergi yükümlülüğünün yerine getirilme süresi girişimcinin tercihine bağlı olarak uzatılabilir. Örneğin girişimciye 6 aydan uzun olmayan bir süre erteleme verilebilir. Ayrıca, vergi dairesi ile mükellef arasında kararlaştırılmış bir ödeme planına göre 1 yıldan uzun olmamak üzere taksitlendirme hakkı tanınabilir. Bu mekanizma, girişimciye vergi borcunu tek seferde ödemek yerine taksitler halinde ödeme imkanı sağlar. Sonuç olarak, girişimcinin mali sıkıntısı ortadan kaldırılmış olur.”