Çalışanlar arasında ayrımcılık yapan tüzel ve gerçek kişilerin sorumluluğu
Çalışanlar arasında ayrımcılık yapan tüzel ve gerçek kişilerin sorumluluğu

Azerbaycan Cumhuriyeti İş Kanunu’nun 16. maddesine göre, iş ilişkilerinde vatandaşlık, cinsiyet, ırk, din, milliyet, dil, ikamet yeri, malvarlığı durumu, sosyal köken, yaş, medeni durum, inanç, siyasi görüş, sendika veya diğer kamu birliklerine üyelik, görev pozisyonu gibi hususlar ile çalışanın mesleki nitelikleri, profesyonel yeterliliği ve iş sonuçlarıyla ilgili olmayan diğer nedenlere dayalı olarak çalışanlar arasında herhangi bir ayrımcılık yapılması; bu nedenlere dayanarak doğrudan veya dolaylı şekilde ayrıcalıklar ve imtiyazlar tanınması veya haklarının kısıtlanması kesinlikle yasaktır.
Bu yasal düzenlemeyi uzman Kamale Yusifova yorumluyor.
İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü (HIV) ile yaşayan kişilerin çalışmasının yasak olduğu meslek ve görevler hariç, bu kişilerin HIV pozitif olmaları nedeniyle işe alınmaması, terfi ettirilmemesi veya işten çıkarılması yasaktır. İşveren, çalışanın HIV taşıdığı bilgisine sahipse bu bilgiyi açıklamamalıdır.
Kişinin multipl skleroz hastası olması nedeniyle iş sözleşmesinin yapılmaması veya feshedilmesi (işverende uygun pozisyon bulunmaması ya da bu kişilerin çalışmasına izin verilmeyen iş yerleri hariç) kabul edilemez.
Engellilik durumu, çalışanın mesleki görevlerini yerine getirmesine engel olmadığı veya başkalarının sağlığı ve iş güvenliği için tehlike oluşturmadığı sürece, bu nedenle iş sözleşmesinin yapılmaması, terfi ettirilmemesi, işten çıkarılması veya rızası olmadan başka bir işe (meslek veya pozisyona) geçirilmesi yasaktır.
İş ilişkileri sürecinde çalışanlar arasında ayrımcılık yapan işveren veya diğer gerçek kişiler, yasada öngörülen şekilde sorumluluk taşır.
Azerbaycan Cumhuriyeti Kabahatler Kanunu’nun 205-1.1 maddesine göre, engelli kişilerin haklarıyla ilgili mevzuatın ihlali, yani:
- iş ilişkilerinde engellilik nedeniyle herhangi bir ayrımcılık yapılması, ayrıca toplu iş sözleşmelerinde ve bireysel iş sözleşmelerinde engelli çalışanların haklarının diğer çalışanlara kıyasla kısıtlanması;
- engellilik durumu, çalışanın mesleki görevlerini yerine getirmesine engel olmadığı veya başkalarının sağlığı ve güvenliği için tehlike oluşturmadığı sürece, bu nedenle iş sözleşmesi yapılmaması, terfi ettirilmemesi, işten çıkarılması veya rızası olmadan başka bir işe geçirilmesi;
- işletmenin feshi hariç olmak üzere, engelli çalışanların rehabilitasyon merkezlerinde veya diğer rehabilitasyon kurumlarında tedavi gördükleri süre boyunca iş sözleşmesinin feshedilmesi;
- işletmenin feshi hariç olmak üzere, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu çalışma gücünü kaybeden ve bu nedenle engellilik durumu tespit edilen çalışanın iş sözleşmesinin feshedilmesi;
- engelli kişilerin tıbbi, mesleki, psikolojik-pedagojik rehabilitasyonu ve sosyal becerilerinin geliştirilmesi amacıyla hazırlanan Bireysel Rehabilitasyon Programının devlet kurumları ve devlete ait tüzel kişiler tarafından uygulanmaması;
- iş kazası veya meslek hastalığı sonucu çalışma gücünü kaybeden ve engelli durumu tespit edilen kişilerin, kendi talepleri üzerine ve “Engelli Kişilerin Hakları Hakkında” Azerbaycan Cumhuriyeti Kanunu’nun 11. maddesine uygun olarak onaylanmış Bireysel Rehabilitasyon Programı dikkate alınarak istihdam edilmesi için iş yeri tahsis edilmemesi veya yeni iş yerleri oluşturulmaması —
300 manattan 500 manata kadar para cezası ile cezalandırılır.
Aynı Kanunun 205-1.2 maddesine göre, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu engellilik durumu tespit edilen kişilerin yaşadığı konutların onlar için uygun hale getirilmesi ile ilgili masrafların kusurlu tüzel veya gerçek kişiler ya da devlet kurumları tarafından karşılanmaması halinde 500 manattan 1000 manata kadar para cezası uygulanır.
Kadınlara, engellilere, 18 yaşından küçük kişilere ve sosyal korumaya ihtiyaç duyan diğer kişilere, ayrıca Azerbaycan Cumhuriyeti’nin işgalden kurtarılmış bölgelerinde çalışan uzmanlara iş ilişkilerinde sağlanan kolaylıklar, imtiyazlar ve ek güvenceler ayrımcılık sayılmaz.
Ayrımcılığa uğrayan çalışan, ihlal edilen hakkının geri verilmesi talebiyle mahkemeye başvurabilir.

Azerbaycan Cumhuriyeti İş Kanunu’nun 16. maddesine göre, iş ilişkilerinde vatandaşlık, cinsiyet, ırk, din, milliyet, dil, ikamet yeri, malvarlığı durumu, sosyal köken, yaş, medeni durum, inanç, siyasi görüş, sendika veya diğer kamu birliklerine üyelik, görev pozisyonu gibi hususlar ile çalışanın mesleki nitelikleri, profesyonel yeterliliği ve iş sonuçlarıyla ilgili olmayan diğer nedenlere dayalı olarak çalışanlar arasında herhangi bir ayrımcılık yapılması; bu nedenlere dayanarak doğrudan veya dolaylı şekilde ayrıcalıklar ve imtiyazlar tanınması veya haklarının kısıtlanması kesinlikle yasaktır.
Bu yasal düzenlemeyi uzman Kamale Yusifova yorumluyor.
İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü (HIV) ile yaşayan kişilerin çalışmasının yasak olduğu meslek ve görevler hariç, bu kişilerin HIV pozitif olmaları nedeniyle işe alınmaması, terfi ettirilmemesi veya işten çıkarılması yasaktır. İşveren, çalışanın HIV taşıdığı bilgisine sahipse bu bilgiyi açıklamamalıdır.
Kişinin multipl skleroz hastası olması nedeniyle iş sözleşmesinin yapılmaması veya feshedilmesi (işverende uygun pozisyon bulunmaması ya da bu kişilerin çalışmasına izin verilmeyen iş yerleri hariç) kabul edilemez.
Engellilik durumu, çalışanın mesleki görevlerini yerine getirmesine engel olmadığı veya başkalarının sağlığı ve iş güvenliği için tehlike oluşturmadığı sürece, bu nedenle iş sözleşmesinin yapılmaması, terfi ettirilmemesi, işten çıkarılması veya rızası olmadan başka bir işe (meslek veya pozisyona) geçirilmesi yasaktır.
İş ilişkileri sürecinde çalışanlar arasında ayrımcılık yapan işveren veya diğer gerçek kişiler, yasada öngörülen şekilde sorumluluk taşır.
Azerbaycan Cumhuriyeti Kabahatler Kanunu’nun 205-1.1 maddesine göre, engelli kişilerin haklarıyla ilgili mevzuatın ihlali, yani:
- iş ilişkilerinde engellilik nedeniyle herhangi bir ayrımcılık yapılması, ayrıca toplu iş sözleşmelerinde ve bireysel iş sözleşmelerinde engelli çalışanların haklarının diğer çalışanlara kıyasla kısıtlanması;
- engellilik durumu, çalışanın mesleki görevlerini yerine getirmesine engel olmadığı veya başkalarının sağlığı ve güvenliği için tehlike oluşturmadığı sürece, bu nedenle iş sözleşmesi yapılmaması, terfi ettirilmemesi, işten çıkarılması veya rızası olmadan başka bir işe geçirilmesi;
- işletmenin feshi hariç olmak üzere, engelli çalışanların rehabilitasyon merkezlerinde veya diğer rehabilitasyon kurumlarında tedavi gördükleri süre boyunca iş sözleşmesinin feshedilmesi;
- işletmenin feshi hariç olmak üzere, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu çalışma gücünü kaybeden ve bu nedenle engellilik durumu tespit edilen çalışanın iş sözleşmesinin feshedilmesi;
- engelli kişilerin tıbbi, mesleki, psikolojik-pedagojik rehabilitasyonu ve sosyal becerilerinin geliştirilmesi amacıyla hazırlanan Bireysel Rehabilitasyon Programının devlet kurumları ve devlete ait tüzel kişiler tarafından uygulanmaması;
- iş kazası veya meslek hastalığı sonucu çalışma gücünü kaybeden ve engelli durumu tespit edilen kişilerin, kendi talepleri üzerine ve “Engelli Kişilerin Hakları Hakkında” Azerbaycan Cumhuriyeti Kanunu’nun 11. maddesine uygun olarak onaylanmış Bireysel Rehabilitasyon Programı dikkate alınarak istihdam edilmesi için iş yeri tahsis edilmemesi veya yeni iş yerleri oluşturulmaması —
300 manattan 500 manata kadar para cezası ile cezalandırılır.
Aynı Kanunun 205-1.2 maddesine göre, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu engellilik durumu tespit edilen kişilerin yaşadığı konutların onlar için uygun hale getirilmesi ile ilgili masrafların kusurlu tüzel veya gerçek kişiler ya da devlet kurumları tarafından karşılanmaması halinde 500 manattan 1000 manata kadar para cezası uygulanır.
Kadınlara, engellilere, 18 yaşından küçük kişilere ve sosyal korumaya ihtiyaç duyan diğer kişilere, ayrıca Azerbaycan Cumhuriyeti’nin işgalden kurtarılmış bölgelerinde çalışan uzmanlara iş ilişkilerinde sağlanan kolaylıklar, imtiyazlar ve ek güvenceler ayrımcılık sayılmaz.
Ayrımcılığa uğrayan çalışan, ihlal edilen hakkının geri verilmesi talebiyle mahkemeye başvurabilir.