Satın alma tutanağı ile alınan mallar için yapılan giderler gelirden indirilebilir mi?
Satın alma tutanağı ile alınan mallar için yapılan giderler gelirden indirilebilir mi?

“B” Ltd. Şti. tarım ürünlerini köy sakinlerinden satın alarak mağazalara toptan satışını yapmaktadır. 2024 yılında köy sakinlerinden 10.000 manat tutarında tavuk yumurtası satın alınmıştır. Şirket bu giderleri tamamen gelirden indirebilecek midir?
Ekonomi Bakanlığı’na bağlı Devlet Vergi Servisi tarafından bildirildiğine göre, Vergi Kanunu’nun 109.8’inci maddesine göre, “Nakitsiz Hesaplaşmalar Hakkında” Kanun’un 3.5’inci maddesinde belirtilen mallar ile kıymetli taşlar, kıymetli metaller ve bunlardan yapılmış ürünler, taşınmaz mallar, motorlu taşıtlar ve taşınır sabit kıymetler hariç olmak üzere; diğer malların vergi mükellefi olarak vergi idaresinde kayıtlı olmayan gerçek kişilerden satın alma tutanağı (alış aktı) esas alınarak alınması veya malların bu Kanun’un 50.8’inci maddesinin gereklerini karşılayan yazar kasa fişi ile vergi mükelleflerinden satın alınması durumunda, gelirden indirilebilecek giderlerin üst sınırı, vergi mükellefinin ilgili yıl için gelirleri veya giderleri arasındaki en yüksek tutarın %2’si ile sınırlandırılır. Bu sınırı aşan tutar gelirden indirilemez.
Görüldüğü üzere, ilgili istisnalar dikkate alınmakla, malların vergi kaydı olmayan gerçek kişilerden satın alma tutanağı ile alınması halinde gelirden indirilebilecek giderler belirlenmiş bir sınırla kısıtlanmaktadır. Ancak “Nakitsiz Hesaplaşmalar Hakkında” Kanun’un 3.5’inci maddesinde belirtilen malların, özellikle tarım ürünlerinin, vergi kaydı olmayan gerçek kişilerden satın alma tutanağı esas alınarak alınmasıyla oluşan giderler herhangi bir sınırlama olmaksızın gelirden indirilmektedir.
Vergi Kanunu’nun 13.2.61’inci maddesi hükümlerine göre, üretilen (sanayi yöntemiyle, özel broyler çiftliklerinde, otomatik kümes sistemlerinde ve diğer yerlerde dahil olmak üzere) canlılardan, canlı haldeyken elde edilen ürünlerin herhangi bir kimyasal işleme tabi tutulmadan ilk haliyle sunulması, tarım ürünlerinin satışı olarak kabul edilir.
Bu hususlar dikkate alındığında, başvuruda belirtilen durumda, tavuk yumurtası tarım ürünü sayıldığından, bu ürünün vergi kaydı olmayan gerçek kişilerden satın alma tutanağı esas alınarak alınmasıyla oluşan giderler, Vergi Kanunu’nun 108’inci maddesine uygun olarak tamamen gelirden indirilmektedir.
Yukarıda belirtilen hususlar Vergi Kanunu’nun 16’ncı, 108’inci ve 109’uncu maddeleri ile düzenlenmektedir.

“B” Ltd. Şti. tarım ürünlerini köy sakinlerinden satın alarak mağazalara toptan satışını yapmaktadır. 2024 yılında köy sakinlerinden 10.000 manat tutarında tavuk yumurtası satın alınmıştır. Şirket bu giderleri tamamen gelirden indirebilecek midir?
Ekonomi Bakanlığı’na bağlı Devlet Vergi Servisi tarafından bildirildiğine göre, Vergi Kanunu’nun 109.8’inci maddesine göre, “Nakitsiz Hesaplaşmalar Hakkında” Kanun’un 3.5’inci maddesinde belirtilen mallar ile kıymetli taşlar, kıymetli metaller ve bunlardan yapılmış ürünler, taşınmaz mallar, motorlu taşıtlar ve taşınır sabit kıymetler hariç olmak üzere; diğer malların vergi mükellefi olarak vergi idaresinde kayıtlı olmayan gerçek kişilerden satın alma tutanağı (alış aktı) esas alınarak alınması veya malların bu Kanun’un 50.8’inci maddesinin gereklerini karşılayan yazar kasa fişi ile vergi mükelleflerinden satın alınması durumunda, gelirden indirilebilecek giderlerin üst sınırı, vergi mükellefinin ilgili yıl için gelirleri veya giderleri arasındaki en yüksek tutarın %2’si ile sınırlandırılır. Bu sınırı aşan tutar gelirden indirilemez.
Görüldüğü üzere, ilgili istisnalar dikkate alınmakla, malların vergi kaydı olmayan gerçek kişilerden satın alma tutanağı ile alınması halinde gelirden indirilebilecek giderler belirlenmiş bir sınırla kısıtlanmaktadır. Ancak “Nakitsiz Hesaplaşmalar Hakkında” Kanun’un 3.5’inci maddesinde belirtilen malların, özellikle tarım ürünlerinin, vergi kaydı olmayan gerçek kişilerden satın alma tutanağı esas alınarak alınmasıyla oluşan giderler herhangi bir sınırlama olmaksızın gelirden indirilmektedir.
Vergi Kanunu’nun 13.2.61’inci maddesi hükümlerine göre, üretilen (sanayi yöntemiyle, özel broyler çiftliklerinde, otomatik kümes sistemlerinde ve diğer yerlerde dahil olmak üzere) canlılardan, canlı haldeyken elde edilen ürünlerin herhangi bir kimyasal işleme tabi tutulmadan ilk haliyle sunulması, tarım ürünlerinin satışı olarak kabul edilir.
Bu hususlar dikkate alındığında, başvuruda belirtilen durumda, tavuk yumurtası tarım ürünü sayıldığından, bu ürünün vergi kaydı olmayan gerçek kişilerden satın alma tutanağı esas alınarak alınmasıyla oluşan giderler, Vergi Kanunu’nun 108’inci maddesine uygun olarak tamamen gelirden indirilmektedir.
Yukarıda belirtilen hususlar Vergi Kanunu’nun 16’ncı, 108’inci ve 109’uncu maddeleri ile düzenlenmektedir.


