Kâr vergisi beyannamesinin 1 No’lu Ekinde hangi göstergeler kontrol edilir?
Kâr vergisi beyannamesinin 1 No’lu Ekinde hangi göstergeler kontrol edilir?

Uygulamada, vergi mükellefi tarafından sunulan 1 No’lu Ek’e göre aşağıdaki göstergelerin kontrolü yapılmaktadır:
– Maddi duran varlıklar. Amortisman ve bakım-onarım giderleri ile ilgili olarak; taşınmaz vergisi açısından, ayrıca amortisman sınırını aşan durumlarda amortismana tabi varlıkların satışından elde edilen gelirlerin karşılaştırılması ve benzeri hususlar incelenir.
– Stoklar. Toplam gider tutarını etkiler. Dönem içindeki giriş-çıkış miktarına bakılmaksızın, algoritma yalnızca cari yılın başındaki stok bakiyesi ile (bir önceki yılın beyannamesindeki dönem sonu bakiyesi esas alınarak) cari yıl sonundaki bakiye arasındaki pozitif ya da negatif farkı esas alır ve buna göre cari yıldaki tüm giderlerden çıkarım ya da ekleme yapılır.
– Alacaklar. Dönem sonundaki alacak bakiyesi, ilgili yılın Aralık ayına ait KDV beyannamesindeki alacak bakiyesi ile karşılaştırılır ve gerekirse döngüye müdahale edilir.
– Nakit varlıklar. Gelir kalemi, cari yıl kurumlar vergisi beyannamesindeki gelirler ve KDV beyannamelerindeki tahsilatlar ile karşılaştırılarak sorgulamalar yapılır.
– Sermayeye dahil edilecek varlıklar. Bu varlıkların düşümü, sürekli olarak maddi duran varlık girişleriyle karşılaştırılır ve taşınmaz vergisinden mahsup edilir.
– Diğer varlıklar. İçeriği ve nelerden oluştuğuna dair açıklama talep edilebilir.
– Net kâr. Stopaj vergisinde temettü hesaplaması amacıyla karşılaştırma yapılır.
– Avanslar. KDV ve kurumlar vergisi beyannamelerinin döngüsü karşılaştırılırken kullanılır.
– Borçlar (Kreditorlar). Bu bölümde yer alan borçların düşüm detayları istenebilir. Vergi mükellefi borçların detaylarını sunmadığı takdirde, “Bağışlanmış borç” adı altında sınıflandırılarak kurumlar vergisi beyannamesine gelir olarak dahil edilir.
Uygulamada karşılaşılan durumlardan biri de, bazı vergi mükelleflerinin 1 No’lu Ek’te aktiflerin toplamı ile sermaye ve yükümlülüklerin toplamı arasındaki farkı “Diğer yükümlülükler” veya “Diğer varlıklar” bölümlerine yazmalarıdır.
Bu bölümlere kaynağı net olarak belli olmayan tutarların eklenmesi sonucunda, 1 No’lu Ek’teki denklik yapay olarak sağlanmış olur. Uygulamada “Diğer yükümlülükler” hakkında araştırmaya çok sık rastlanmasa da, “Diğer varlıklar” bölümündeki tutarların sınıflandırılması hakkında açıklama talep edilmesine sıklıkla rastlanmaktadır.

Uygulamada, vergi mükellefi tarafından sunulan 1 No’lu Ek’e göre aşağıdaki göstergelerin kontrolü yapılmaktadır:
– Maddi duran varlıklar. Amortisman ve bakım-onarım giderleri ile ilgili olarak; taşınmaz vergisi açısından, ayrıca amortisman sınırını aşan durumlarda amortismana tabi varlıkların satışından elde edilen gelirlerin karşılaştırılması ve benzeri hususlar incelenir.
– Stoklar. Toplam gider tutarını etkiler. Dönem içindeki giriş-çıkış miktarına bakılmaksızın, algoritma yalnızca cari yılın başındaki stok bakiyesi ile (bir önceki yılın beyannamesindeki dönem sonu bakiyesi esas alınarak) cari yıl sonundaki bakiye arasındaki pozitif ya da negatif farkı esas alır ve buna göre cari yıldaki tüm giderlerden çıkarım ya da ekleme yapılır.
– Alacaklar. Dönem sonundaki alacak bakiyesi, ilgili yılın Aralık ayına ait KDV beyannamesindeki alacak bakiyesi ile karşılaştırılır ve gerekirse döngüye müdahale edilir.
– Nakit varlıklar. Gelir kalemi, cari yıl kurumlar vergisi beyannamesindeki gelirler ve KDV beyannamelerindeki tahsilatlar ile karşılaştırılarak sorgulamalar yapılır.
– Sermayeye dahil edilecek varlıklar. Bu varlıkların düşümü, sürekli olarak maddi duran varlık girişleriyle karşılaştırılır ve taşınmaz vergisinden mahsup edilir.
– Diğer varlıklar. İçeriği ve nelerden oluştuğuna dair açıklama talep edilebilir.
– Net kâr. Stopaj vergisinde temettü hesaplaması amacıyla karşılaştırma yapılır.
– Avanslar. KDV ve kurumlar vergisi beyannamelerinin döngüsü karşılaştırılırken kullanılır.
– Borçlar (Kreditorlar). Bu bölümde yer alan borçların düşüm detayları istenebilir. Vergi mükellefi borçların detaylarını sunmadığı takdirde, “Bağışlanmış borç” adı altında sınıflandırılarak kurumlar vergisi beyannamesine gelir olarak dahil edilir.
Uygulamada karşılaşılan durumlardan biri de, bazı vergi mükelleflerinin 1 No’lu Ek’te aktiflerin toplamı ile sermaye ve yükümlülüklerin toplamı arasındaki farkı “Diğer yükümlülükler” veya “Diğer varlıklar” bölümlerine yazmalarıdır.
Bu bölümlere kaynağı net olarak belli olmayan tutarların eklenmesi sonucunda, 1 No’lu Ek’teki denklik yapay olarak sağlanmış olur. Uygulamada “Diğer yükümlülükler” hakkında araştırmaya çok sık rastlanmasa da, “Diğer varlıklar” bölümündeki tutarların sınıflandırılması hakkında açıklama talep edilmesine sıklıkla rastlanmaktadır.