Malzeme içermeyen işlemler yapan kişi nasıl tespit edilir?
Malzeme içermeyen işlemler yapan kişi nasıl tespit edilir?
- Vergi Kanunu’nun 13.2.81. maddesine göre, malzeme içermeyen işlemler yapan kişi (Madde 2.1.3).
Son yapılan değişikliklere göre, Bakanlar Kurulu'nun 265 sayılı Kararına dayanarak, malzeme içermeyen işlemler yapan kişi de riskli vergi mükellefi olarak değerlendirilebilir. Bu durumda, hizmet ve mal sunan kişilerle malzeme içermeyen işlemler yapan kişinin farkı nedir ve neden malzeme içermeyen işlemler yapan kişi ayrı bir sınıflandırmaya tabi tutulmuştur, sorusu gündeme gelebilir.
Bu sorunun cevabını bulmak için, önce Vergi Kanunu’nun 13.2.81. maddesinde belirtilen malzeme içermeyen işlem tanımına göz atalım: "Madde 13.2.81. malzeme içermeyen işlem – vergi denetimi sırasında ortaya çıkan, başka bir işlemi gizlemek amacıyla veya bu amaç olmadan yapılan ve aslında mallar, işler ve hizmetler sunulmadan kar (gelir) elde etmek amacıyla düzenlenen işlemlerdir."
Maddeden görüleceği üzere, malzeme içermeyen işlem, mallar, işler ve hizmetler sunulmadan yapılan bir işlemdir. Şimdi, hem hizmet hem de mal sunumuna dair örneği inceleyelim ki, malzeme içermeyen işlem anlayışı okuyucular için daha net olsun.
Örnek: Vergi mükellefi, sözleşmeye dayanarak karşı tarafa 2.000 manatlık bir tasarım hizmeti vermiştir. Ayrıca, 20.000 manatlık bir onarım hizmeti sunmuştur. Aynı vergi mükellefi, başka bir vergi mükellefine 10.000 manatlık inşaat malzemesi satmış ve ayrıca 2.000 manatlık metal atıkları sunmuştur. Vergi denetimi sırasında, tasarım hizmeti verilmiş olsa da, söz konusu objede herhangi bir onarım işi yapılmadığı ortaya çıkmıştır. Diğer vergi mükellefi ise inşaat malzemelerini aslında almadığı, sadece işlem belgelenmiştir. Ancak, vergi mükellefine 2.000 manatlık metal atıklar sunulmuştur.
Bu şartlar altında 4 işlemden 2’si malzeme içermeyen işlemdir:
- 20.000 manatlık objenin onarım hizmeti;
- 10.000 manatlık inşaat malzemelerinin sunulması.
Diğer iki işlem (tasarım hizmeti ve metal atıkların sunulması) aslında gerçekleştirilmiş olduğu için malzeme içermeyen işlem tanımına uymamaktadır.
- Vergi Kanunu’nun 13.2.81. maddesine göre, malzeme içermeyen işlemler yapan kişi (Madde 2.1.3).
Son yapılan değişikliklere göre, Bakanlar Kurulu'nun 265 sayılı Kararına dayanarak, malzeme içermeyen işlemler yapan kişi de riskli vergi mükellefi olarak değerlendirilebilir. Bu durumda, hizmet ve mal sunan kişilerle malzeme içermeyen işlemler yapan kişinin farkı nedir ve neden malzeme içermeyen işlemler yapan kişi ayrı bir sınıflandırmaya tabi tutulmuştur, sorusu gündeme gelebilir.
Bu sorunun cevabını bulmak için, önce Vergi Kanunu’nun 13.2.81. maddesinde belirtilen malzeme içermeyen işlem tanımına göz atalım: "Madde 13.2.81. malzeme içermeyen işlem – vergi denetimi sırasında ortaya çıkan, başka bir işlemi gizlemek amacıyla veya bu amaç olmadan yapılan ve aslında mallar, işler ve hizmetler sunulmadan kar (gelir) elde etmek amacıyla düzenlenen işlemlerdir."
Maddeden görüleceği üzere, malzeme içermeyen işlem, mallar, işler ve hizmetler sunulmadan yapılan bir işlemdir. Şimdi, hem hizmet hem de mal sunumuna dair örneği inceleyelim ki, malzeme içermeyen işlem anlayışı okuyucular için daha net olsun.
Örnek: Vergi mükellefi, sözleşmeye dayanarak karşı tarafa 2.000 manatlık bir tasarım hizmeti vermiştir. Ayrıca, 20.000 manatlık bir onarım hizmeti sunmuştur. Aynı vergi mükellefi, başka bir vergi mükellefine 10.000 manatlık inşaat malzemesi satmış ve ayrıca 2.000 manatlık metal atıkları sunmuştur. Vergi denetimi sırasında, tasarım hizmeti verilmiş olsa da, söz konusu objede herhangi bir onarım işi yapılmadığı ortaya çıkmıştır. Diğer vergi mükellefi ise inşaat malzemelerini aslında almadığı, sadece işlem belgelenmiştir. Ancak, vergi mükellefine 2.000 manatlık metal atıklar sunulmuştur.
Bu şartlar altında 4 işlemden 2’si malzeme içermeyen işlemdir:
- 20.000 manatlık objenin onarım hizmeti;
- 10.000 manatlık inşaat malzemelerinin sunulması.
Diğer iki işlem (tasarım hizmeti ve metal atıkların sunulması) aslında gerçekleştirilmiş olduğu için malzeme içermeyen işlem tanımına uymamaktadır.