az
Müharibə iştirakçısının müqaviləsi bitdikdə məzuniyyət günləri necə hesablanır?
Müharibə iştirakçısının müqaviləsi bitdikdə məzuniyyət günləri necə hesablanır?
Əmək Məcəlləsinin 120-ci maddəsinə əsasən, Azərbaycan Respublikasının azadlığı, suverenliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda xəsarət (yaralanma, travma, kontuziya) alan işçilərə, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanlarına, Milli Qəhrəmanlara, Sovet İttifaqı Qəhrəmanlarına, 1941-1945-ci illər müharibəsində döyüş əməliyyatlarında iştirak etmiş, habelə hərbi xidmətdə olmuş, lakin döyüş əməliyyatlarında iştirak etməmiş hərbi qulluqçulara, “İstiqlal” ordeni ilə, habelə Azərbaycan Respublikasının suverenliyi və ərazi bütövlüyünün müdafiəsi ilə bağlı digər dövlət təltifləri ilə təltif olunmuş işçilərə məzuniyyət 46 təqvim günündən az olmayaraq verilir. Bəs həmin şəxslərin əmək müqaviləsinə xitam verilərkən istifadə etmədikləri məzuniyyət günlərinə görə kompensasiya hesablanarkən məzuniyyət günləri necə nəzərə alınır?
Mövzu ilə bağlı ekspert Orxan İsgəndərov aydınlıq gətirir.
Əmək məzuniyyəti hər bir işçinin qanuni istirahət hüququdur. Əmək Məcəlləsinə görə, məzuniyyət iki növə bölünür:
Əsas məzuniyyət – bütün işçilərə verilən ödənişli istirahət günləri;
Əlavə məzuniyyət – qanuna görə yalnız Əmək Məcəlləsinin 115, 116 və 117-ci maddələrində nəzərdə tutulan hallar.
Əmək Məcəlləsinin 120-ci maddəsi veteran statuslu işçilərə illik əmək məzuniyyətinin 46 təqvim günündən az olmamasını təmin edir. Maddədə “əsas məzuniyyət” ifadəsi işlədilməsə də bu günlər Əmək Məcəlləsinin 115 və 116 və 117-ci maddələrindəki əlavə məzuniyyətlər siyahısında yer almır. Hətta bu əlavə məzuniyyət haqqında olan maddələrdə 120-ci maddə istisna edilir. Deməli, 46 gün müharibə iştirakçılarına verilən uzadılmış əsas məzuniyyətdir.
Əmək Məcəlləsinin 144-cü maddəsinə əsasən, əmək müqaviləsinə xitam verilərkən istifadə edilməmiş əsas məzuniyyət günlərinə görə pul kompensasiyası verilir. Məcəllədə yalnız 115 və 116-cı maddələrdəki əlavə məzuniyyətlər üçün kompensasiyanın ödənilmədiyi bildirilir. Lakin Əmək Məcəlləsinin 120-ci maddəsi üzrə məzuniyyət günləri bu istisnaya daxil deyil. Bu səbəbdən, xitam zamanı 46 günlük veteran məzuniyyəti üzrə istifadə olunmamış günlər əsas məzuniyyət haqqı kimi mütləq ödənilməlidir.
Misal: Müharibə iştirakçısı olan işçi dövlət tərəfindən medalla təltif olunub. İşə qəbul olunarkən əmək müqaviləsi üzrə əsas məzuniyyət günləri hissəsinə 46 gün yazılıb. İşçi işdən çıxması barədə işəgötürənə yazılı ərizə təqdim edir. Bu zaman işəgötürən işçiyə 46 günə uyğun istifadə etmədiyi məzuniyyət günlərinin konpensasiyasını ödəyəcək.
Əgər işçi 30 günlük əsas məzuniyyət və staja görə 2 gün əlavə məzuniyyət gününə sahib olsaydı, bu zaman ona yalnız 30 günə görə istifadə etmədiyi məzuniyyət günləri üçün kompensasiya ödəniləcəkdi.
Ən vacib məqamlardan biri də budur ki, əmək müqavilələrində veteranların məzuniyyəti 46 gün əsas məzuniyyət kimi göstərilir. Xitam zamanı bu günlərin ödənilməməsi əmək müqaviləsi şərtlərinin pozulması deməkdir. Məhkəmə praktikasında bu hallarda iddialar, adətən, işçinin xeyrinə həll olunur.
Əmək Məcəlləsinin 120-ci maddəsinə əsasən, Azərbaycan Respublikasının azadlığı, suverenliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda xəsarət (yaralanma, travma, kontuziya) alan işçilərə, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanlarına, Milli Qəhrəmanlara, Sovet İttifaqı Qəhrəmanlarına, 1941-1945-ci illər müharibəsində döyüş əməliyyatlarında iştirak etmiş, habelə hərbi xidmətdə olmuş, lakin döyüş əməliyyatlarında iştirak etməmiş hərbi qulluqçulara, “İstiqlal” ordeni ilə, habelə Azərbaycan Respublikasının suverenliyi və ərazi bütövlüyünün müdafiəsi ilə bağlı digər dövlət təltifləri ilə təltif olunmuş işçilərə məzuniyyət 46 təqvim günündən az olmayaraq verilir. Bəs həmin şəxslərin əmək müqaviləsinə xitam verilərkən istifadə etmədikləri məzuniyyət günlərinə görə kompensasiya hesablanarkən məzuniyyət günləri necə nəzərə alınır?
Mövzu ilə bağlı ekspert Orxan İsgəndərov aydınlıq gətirir.
Əmək məzuniyyəti hər bir işçinin qanuni istirahət hüququdur. Əmək Məcəlləsinə görə, məzuniyyət iki növə bölünür:
Əsas məzuniyyət – bütün işçilərə verilən ödənişli istirahət günləri;
Əlavə məzuniyyət – qanuna görə yalnız Əmək Məcəlləsinin 115, 116 və 117-ci maddələrində nəzərdə tutulan hallar.
Əmək Məcəlləsinin 120-ci maddəsi veteran statuslu işçilərə illik əmək məzuniyyətinin 46 təqvim günündən az olmamasını təmin edir. Maddədə “əsas məzuniyyət” ifadəsi işlədilməsə də bu günlər Əmək Məcəlləsinin 115 və 116 və 117-ci maddələrindəki əlavə məzuniyyətlər siyahısında yer almır. Hətta bu əlavə məzuniyyət haqqında olan maddələrdə 120-ci maddə istisna edilir. Deməli, 46 gün müharibə iştirakçılarına verilən uzadılmış əsas məzuniyyətdir.
Əmək Məcəlləsinin 144-cü maddəsinə əsasən, əmək müqaviləsinə xitam verilərkən istifadə edilməmiş əsas məzuniyyət günlərinə görə pul kompensasiyası verilir. Məcəllədə yalnız 115 və 116-cı maddələrdəki əlavə məzuniyyətlər üçün kompensasiyanın ödənilmədiyi bildirilir. Lakin Əmək Məcəlləsinin 120-ci maddəsi üzrə məzuniyyət günləri bu istisnaya daxil deyil. Bu səbəbdən, xitam zamanı 46 günlük veteran məzuniyyəti üzrə istifadə olunmamış günlər əsas məzuniyyət haqqı kimi mütləq ödənilməlidir.
Misal: Müharibə iştirakçısı olan işçi dövlət tərəfindən medalla təltif olunub. İşə qəbul olunarkən əmək müqaviləsi üzrə əsas məzuniyyət günləri hissəsinə 46 gün yazılıb. İşçi işdən çıxması barədə işəgötürənə yazılı ərizə təqdim edir. Bu zaman işəgötürən işçiyə 46 günə uyğun istifadə etmədiyi məzuniyyət günlərinin konpensasiyasını ödəyəcək.
Əgər işçi 30 günlük əsas məzuniyyət və staja görə 2 gün əlavə məzuniyyət gününə sahib olsaydı, bu zaman ona yalnız 30 günə görə istifadə etmədiyi məzuniyyət günləri üçün kompensasiya ödəniləcəkdi.
Ən vacib məqamlardan biri də budur ki, əmək müqavilələrində veteranların məzuniyyəti 46 gün əsas məzuniyyət kimi göstərilir. Xitam zamanı bu günlərin ödənilməməsi əmək müqaviləsi şərtlərinin pozulması deməkdir. Məhkəmə praktikasında bu hallarda iddialar, adətən, işçinin xeyrinə həll olunur.