“Kurumlar vergisi” Beyannamesinin 1 No’lu Ek’inin doldurulmasında nelere dikkat edilmelidir?
“Kurumlar vergisi” Beyannamesinin 1 No’lu Ek’inin doldurulmasında nelere dikkat edilmelidir?

Meslektaşlarımız arasında en çok soru doğuran konulardan biri de Kurumlar Vergisi Beyannamesinin 1 No’lu Ek’inin doldurulmasıdır. Mükellefin bir tür bilanço bilgilerini yansıtan bu ek, “Vergi muhasebesi amacıyla varlıklar, yükümlülükler ve sermaye hakkında bilgi” adını taşımaktadır.
Beyannameye eklenen 1 No’lu Ek hazırlanırken üç önemli hususa dikkat edilmelidir.
Birinci husus. Vergi mükellefinin dönemin başındaki bakiye bilgileri, bir önceki raporlama döneminin sonundaki bakiye bilgileri ile aynı olmalıdır.
Vergi mükellefinin yeni faaliyete başlamış olması ve ilk kez beyanname veriyor olması mümkündür. Bu durumda dönemin başındaki bakiyeler “0” olmalıdır.
Ayrıca mükellef, raporlama döneminden önceki dönemde basitleştirilmiş vergi rejimine tabi olmuş olabilir. Bu durumda, Kurumlar Vergisi Beyannamesinin 1 No’lu Ek’inde dönemin başı için gösterilen bakiyeler, mükellef tarafından verilen son Basitleştirilmiş Vergi Beyannamesinin 1 No’lu Ek’indeki dönem sonu bakiyeleri ile örtüşmelidir.
Örnek.Mükellefin 2023 yılı sonunda 10.000 manat nakit parası ve 8.000 manat alacağı varsa, 2024 yılına ait Kurumlar Vergisi Beyannamesini hazırlarken “Nakit ve Alacaklar” satırında “Dönemin Başında” sütununa sırasıyla 10.000 ve 8.000 manat yazılmalıdır.
İkinci husus. Vergi mükellefinin raporlama dönemi içindeki hareketleri dengeli olmalı, yani bir denge gözetilmelidir.
Örnek 1. Vergi mükellefi karşı tarafa 10.000 manatlık mal teslim eder ve ödeme banka hesabına geçer. Bu durumda, beyannamenin aktif bölümünde nakit artışı gözlemlenirken aynı zamanda mallarda azalma görülmelidir. Tutarlar eşit olmalıdır. Bu örnekte işlem yalnızca beyannamenin aktif bölümünde gerçekleşmektedir.
Örnek 2. Vergi mükellefi karşı tarafa olan 20.000 manatlık kredi borcunu öder. Bu durumda aktif bölümde nakit azalışı, pasif bölümde ise kredi borçlarında azalma görülmelidir. Bu işlem, hem aktif hem de pasif bölümlerde değişikliğe yol açar.
Örnek 3. Bir tüzel kişiliğin kurucusu, sermayeye 30.000 manat değerinde bir taşıt aracı koymuştur. Bu durumda aktif bölümde “Taşıtlar” satırı ile sermaye bölümünde “Sermaye” satırında 30.000 manatlık bir artış oluşacaktır.
Üçüncü husus. Raporlama döneminin sonunda da bakiyeler dengede olmalıdır.
Doğal olarak, eğer dönem başındaki bakiyeler ile dönem içi hareketler doğru ve dengeliyse, dönem sonunda da bakiyeler eşit olmalıdır. Aksi takdirde beyanname kaydedilirken sistem tarafından kısıtlama uygulanacaktır.

Meslektaşlarımız arasında en çok soru doğuran konulardan biri de Kurumlar Vergisi Beyannamesinin 1 No’lu Ek’inin doldurulmasıdır. Mükellefin bir tür bilanço bilgilerini yansıtan bu ek, “Vergi muhasebesi amacıyla varlıklar, yükümlülükler ve sermaye hakkında bilgi” adını taşımaktadır.
Beyannameye eklenen 1 No’lu Ek hazırlanırken üç önemli hususa dikkat edilmelidir.
Birinci husus. Vergi mükellefinin dönemin başındaki bakiye bilgileri, bir önceki raporlama döneminin sonundaki bakiye bilgileri ile aynı olmalıdır.
Vergi mükellefinin yeni faaliyete başlamış olması ve ilk kez beyanname veriyor olması mümkündür. Bu durumda dönemin başındaki bakiyeler “0” olmalıdır.
Ayrıca mükellef, raporlama döneminden önceki dönemde basitleştirilmiş vergi rejimine tabi olmuş olabilir. Bu durumda, Kurumlar Vergisi Beyannamesinin 1 No’lu Ek’inde dönemin başı için gösterilen bakiyeler, mükellef tarafından verilen son Basitleştirilmiş Vergi Beyannamesinin 1 No’lu Ek’indeki dönem sonu bakiyeleri ile örtüşmelidir.
Örnek.Mükellefin 2023 yılı sonunda 10.000 manat nakit parası ve 8.000 manat alacağı varsa, 2024 yılına ait Kurumlar Vergisi Beyannamesini hazırlarken “Nakit ve Alacaklar” satırında “Dönemin Başında” sütununa sırasıyla 10.000 ve 8.000 manat yazılmalıdır.
İkinci husus. Vergi mükellefinin raporlama dönemi içindeki hareketleri dengeli olmalı, yani bir denge gözetilmelidir.
Örnek 1. Vergi mükellefi karşı tarafa 10.000 manatlık mal teslim eder ve ödeme banka hesabına geçer. Bu durumda, beyannamenin aktif bölümünde nakit artışı gözlemlenirken aynı zamanda mallarda azalma görülmelidir. Tutarlar eşit olmalıdır. Bu örnekte işlem yalnızca beyannamenin aktif bölümünde gerçekleşmektedir.
Örnek 2. Vergi mükellefi karşı tarafa olan 20.000 manatlık kredi borcunu öder. Bu durumda aktif bölümde nakit azalışı, pasif bölümde ise kredi borçlarında azalma görülmelidir. Bu işlem, hem aktif hem de pasif bölümlerde değişikliğe yol açar.
Örnek 3. Bir tüzel kişiliğin kurucusu, sermayeye 30.000 manat değerinde bir taşıt aracı koymuştur. Bu durumda aktif bölümde “Taşıtlar” satırı ile sermaye bölümünde “Sermaye” satırında 30.000 manatlık bir artış oluşacaktır.
Üçüncü husus. Raporlama döneminin sonunda da bakiyeler dengede olmalıdır.
Doğal olarak, eğer dönem başındaki bakiyeler ile dönem içi hareketler doğru ve dengeliyse, dönem sonunda da bakiyeler eşit olmalıdır. Aksi takdirde beyanname kaydedilirken sistem tarafından kısıtlama uygulanacaktır.